Thì – Thời

Ngữ pháp căn bản Leave a comment 1,698 Views

Thì – Thời

Cách dùng các thỜI/thì

(Tenses in English)

Thời hiện tại thường:

+ Thời hiện tại được dùng để diễn tả:

Grammar Căn BảnViệc hiện có, hiện xảy ra

Ví dụ: I understand this matter now.

This book belongs to her.

Sự hiển nhiên lúc nào cũng thật/chân lý

Ví dụ: The sun rises in the east and sets in the west.

The earth goes around the sun.

Một tập quán hay đặc tính

Ví dụ: I go to bed early and get up early everyday.

Mr. Smith drinks strong tea after meals.

Chỉ việc tương lai khi trong câu có trạng từ chỉ rõ/ nên thời gian tương lai

Ví dụ: They go to London next month.

I come to see her next week.

+ Công thức:

Khẳng định

S + V + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)V: động từ

O: tân ngữ

Chú ý:

– “Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

– “Do” (Các ngôi trừ Ngôi thứ 3 số ít)

– “Does” (Ngôi thứ 3 số ít)

Phủ định

S + do not/don’t + V + (O) S + does not/doen’t + V + (O)

Nghi vấn

Do/does + S + V + (O)? Don’t/doesn’t + S + V + (O)?

Do/does S + not + V + (O)?

Ví dụ tổng quát:

Khẳng định	I learn English at school.
Phủ định	I do not learn English at school.I don’t learn English at school.	do not = don’t
Nghi vấn	Do you learn English at school?Don’t you learn English at school?

Khẳng định	She learns French at school.
Phủ định	She does not learn French at school.She doesn’t learn French at school.	does not = doesn’t
Nghi vấn	Does she learn French at school?Doesn’t she learn French at school?

Chú ý: Trong thời hiện tại thường, các ngôi (thứ nhất số ít/nhiều, thứ 3 số nhiều) được chia như ví dụ tổng quát 1/ trên đây, riêng ngôi thứ 3 (ba) số ít (He, she, it – Tom, John, Hoa …), ta cần lưu ý các quy tắc sau:

Phải thêm “s” vào sau động từ ở câu khẳng định. ( V+s)

Ví dụ: He likes reading books.

She likes pop music.

– Câu phủ định (Xem ví dụ tổng quát 2/ trên đây )

– Câu nghi vấn? (Xem ví dụ tổng quát 2/ trên đây)

Ngoài việc “s” vào sau động từ, ta phải đặc biệt chú ý những trường hợp sau:

2.1. Những động từ (Verbs) tận cùng bằng những chữ sau đây thì phải thêm “ES”.

S, X, Z, CH, SH, O (do, go) + ES
Ví dụ: miss	misses
mix	mixes
buzz	buzzes
watch	watches
wash	washes
do	does
go	goes

Ví dụ: He often kisses his wife before going to work.

Tom brushes his teeth everyday.

2.2. Những động từ (Verbs) tận cùng bằng “Y” thì phải xét hai (2) trường hợp sau đây.

v Nếu trước Y là nguyên âm (vowel) thì sẽ chia như quy tắc 2.1 trên đây. Y —- Y + S

We play

She/he plays

Ví dụ: She plays the piano very well.

v Nếu trước Y là phụ âm (consonant) thì sẽ chia như sau:

(Y —- IES)

We carry	She/he carries
They worry	She/he worries

Ví dụ: He often carries money with him whenever he goes out.

+ Các trạng từ dùng trong thời HTT:

– Always, usually, often, not often, sometimes, occasionally, never;

– Everyday, every week/month/year…, on Mondays, Tuesdays, …. , Sundays.

– Once/twice / three times… a week/month/year …;

– Every two weeks, every three months (a quarter)

– Whenever, every time, every now and then, every now and again, every so often

v Cách phát âm: Với các ngôi thứ ba (3) số ít, đuôi “S” được đọc như sau:

*Cách đọc*	*Các động từ có kết thúc với đuôi*
*/s/*	*F, K, P, T*
*/iz/*	S, X, Z, CH, SH, CE, GE + ES
*/z/*	Không thuộc hai loại trên

Thời quá khứ thường:

Dùng để diễn tả:

Một việc đã xảy ra và đã xong hẳn, trong câu có trạng từ chỉ rõ thời gian quá khứ, như: yesterday, last week, last year, vv…

Ví dụ: The students came to see me yesterday.

I came home at 9 o’clock last night.

Một thói quen hay một khả năng trong quá khứ.

Ví dụ: She sang very well, when she was young.

+ Công thức:

Khẳng định

S + V-ed + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)V: động từ

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + did not/didn’t + V + (O)

Nghi vấn

Did + S + V + (O)? Didn’t + S + V + (O)?

Did + S + not + V + (O)?

N.B. Toàn bộ các ngôi (Chủ ngữ) được chia như nhau/giống nhau (Không phân biệt ngôi, thứ)

Ví dụ tổng quát:

Khẳng định	I learnt English at school.
Phủ định	I did not learn English at school.I didn’t learn English at school.	did not = didn’t
Nghi vấn	Did you learn English at school?Didn’t you learn English at school?

Khẳng định	He learnt English at school.
Phủ định	He did not learn English at school.He didn’t learn English at school.	did not = didn’t
Nghi vấn	Did he learn English at school?Didn’t he learn English at school?

+ Các trạng từ dùng trong thời QKT:

– Yeasterday, last week/month/year, ago (two days ago, three months ago, long long ago…)

– In the past, in those days, ….

+ Cách dùng “ Used to” trong thời QKT:

Used to: được dùng trong thời QKT (nghĩa là: “đã từng”) để chỉ hành động/thói quen trong quá khứ, và đã chấm dứt trong quá khứ.

Khẳng định	He used to play the guitar when he was a student.
Phủ định	He did not use to play the guitar when he was a student.He didn’t use to play the guitar when he was a student.	did not = didn’t
Nghi vấn	Did he use to play the guitar when he was a student?Didn’t he use to play the guitar when he was a student?

+ Cách hình thành động từ quá khứ:

Những động từ lập thành thời quá khứ và quá khứ phân từ bằng cách thêm ED hoặc D vào sau động từ gốc (gọi là Động từ có Quy tắc)

Ví dụ: I work – worked

I live – lived

I visit – visited

Chú ý: Nếu tận cùng bằng “Y” và có một phụ âm đi trước “Y” thi phải đổi “Y” thành “I” rồi mới thêm “ED” (Y — IED)

Ví dụ: I study – studied

Nhưng khi trước Y là nguyên âm thì: Y+ed

Ví dụ: He plays – played

Nếu một động từ (Verb) có một hay nhiều âm tiết/vần mà khi đọc nhấn mạnh vào cuối, và tân cùng bằng một phụ âm và đi trước phụ âm đó có một nguyên âm (Công thức 1-1-1), thì hãy gấp đôi phụ âm rồi mới thêm ED

Ví dụ: Fit – Fitted

Stop – stopped

Drop – Dropped

Nhưng: Visit – Visited

(Vì visit khi đọc, nhấn mạnh vào vần thứ nhất)

Prefer – Preferred

(Vì prefer khi đọc, nhấn mạnh vào vần thứ hai)

Ngoài ra ngữ pháp tiếng Anh còn quy định một loại động từ “bất qui tắc”, người học phải học thuộc lòng ba (3) thể động từ: Gốc, Quá khứ (PI) và Quá khứ phân từ (PII). Có thể tra ở Bảng động từ bất qui tắc sau:

IRREGULAR VEBS

(Bảng Động từ bất quy tắc)

Thời tương lai thường: Dùng để diễn tả
Sự xảy ra, hay tồn tại trong tương lai

Ví dụ: They will go to Ho Chi Kinh city next Monday.

We will organize a meeting on Friday morning.

Một tập quán/ dự định trong tương lai

Ví dụ: We will meet three times a month.

+ Công thức:

Khẳng định

S + will +V + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)will = sẽ

V: động từ

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + will not/won’t + V + (O)

Nghi vấn

Will + S + V + (O)? Won’t + S + V + (O)?

Will + S + not + V + (O)?

Ví dụ tổng quát:

Khẳng định

I will phone you when I come home.

Phủ định

I will not tell him this problem.I won’t tell him this problem.

will not = won’t

Nghi vấn

Will you see Tom tomorrow?Won’t you meet that girl again?

Will you not see such films again?

+ Các trạng từ dùng trong thời TLT:

– Tomorrow, next week/month/year, … next Monday, Tuesday, …., Sunday,

– Next June, July, ….., next December, next weekend ….

– In two days/weeks/months, in the years to come, in coming years

Chú ý: Từ “sẽ” ngoài việc dùng cấu trúc trên đây, chúng ta cần nhớ đến Công thức sau

[S + be + going to do (V) + O]

(To be going to do smt )

Dùng cấu trúc này, khi chúng ta muốn nói hành động nào đó đã được dự định, lên kế hoạch thực hiện. Vì vậy có lúc người ta gọi đó là “Thời tương lai gần”

Ví dụ: I am going to visit Ho Chi Minh city next Monday.

Lan is going to take the final exams this summer.

Lúc đó cấu trúc trên sẽ tương tự như:

[S + be + V-ing (+ O)]

(To be doing smt )

và nghĩa cũng tương tự “sẽ” có dự định, lên kế hoạch thực hiện.

Ví dụ: I am doing my homework tonight.

Lan is going out with her boyfriend to the cinema tonight.

+ Hạn chế sử dụng: going to go/ going to come mà dùng going to

Ví dụ: I am going to the cinema tonight.

Thời hiện tại hoàn thành:

+ Công thức:

Khẳng định

S + have/has + P2 + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)P2= V+ed: động từ

(Có quy tắc V+ed; Bất QT= cột 3 Bảng động từ Bất QT)

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + have/has not + P2 + (O)

Nghi vấn

Have/has + S + P2 + (O)? (Have dùng cho các ngôi trừ các Ngôi thứ 3 số ít; Has dùng cho các ngôi thứ 3 số ít)

Ví dụ tổng quát:

Khẳng định

I have learnt English for ten years now.

Phủ định

I have not met that film star yet.I haven’t met that film star yet.

have not = haven’t

Nghi vấn

Have you met that film star yet?Haven’t you met that film star yet?

Have you not met that film star yet?

Khẳng định

She has learnt English for eight years now.

Phủ định

She has not met that film star yet.She hasn’t met that film star yet.

has not = hasn’t

Nghi vấn

Has she met that film star yet?Hasn’t she met that film star yet?

Has she not met that film star yet?

+ Các trạng từ dùng trong thời HTHT:

– Since :Since + thời điểm (since 1990, since last week/month/year; since I last saw him…)

– For :For + khoảng thời gian (for two days, for the past/last two months, for the last two years …).

– Already, just, yet, recently, lately, ever, never…

– This is the first/second/third ….. time.

Dùng để diễn tả

Một hành động vừa thực hiện xong so với hiện tại

Ví dụ: She has just gone to the market.

I have just signed on that contract.

Kết quả hiện tại của một hành động quá khứ.

Ví dụ: UK has lost the possession of Hong Kong.

Một kinh nhgiệm nào đó.

Ví dụ: I have been in Bangkok several times.

Một việc đã xảy ra, nhưng còn tiếp tục.

Ví dụ: I have taught English for more than 10 years.

Việc sẽ hoàn thành ở tương lai; trước mệnh đề đó thường có: when, if, when, before, after, as soon as, etc.

Ví dụ: He will return the book as soon as he has done with it.

Thời quá khứ hoàn thành: Dùng để chỉ một việc hoàn thành trước một thời gian nhất định ở quá khứ, hoặc trước khi một việc quá khứ khác bắt đầu.

Ví dụ: Our children had all gone to sleep before I came home last night.

When I came, she had left the house.

+ Công thức:

Khẳng định

S + had + P2 + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)P2= V+ed: động từ

(Có quy tắc V+ed; Bất QT= cột 3 Bảng động từ Bất QT)

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + had not + P2 + (O)

Nghi vấn

Had + S + P2 + (O)? Hadn’t + S + P2 + (O)?

(Had dùng cho tất cả các ngôi, số)

Ví dụ tổng quát:

Khẳng định

I had learnt English for four years before I went to Hanoi.

Phủ định

He was very nervous because he hadn’t flown before.He was very nervous because he had never flown before.

had not = hadn’t

Nghi vấn

-Had he left when you arrived?Yes, he had.

-Hadn’t he left when you arrived?

Yes, he had.

+ Các trạng từ dùng trong thời QKHT:

– Before, after, never, ever,

– For + khoảng thời gian + before/after

– When S + V-ed, S +had +P2

Thời tương lai hoàn thành: Dùng để chỉ một việc sẽ hoàn thành trước một thời gian nhất định ở tương lai, hoặc trước khi một việc khác bắt đầu.

Ví dụ: I will have lived in this city for 10 years by the end of this year.

She will have arrived in Paris, before you start.

+ Công thức:

Khẳng định

S + will have + P2 + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)P2= V+ed: động từ

(Có quy tắc V+ed; Bất QT= cột 3 Bảng động từ Bất QT)

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + will not have + P2 + (O) S + won’t have + P2 + (O)

Nghi vấn

Will S +have + P2 + (O)? Won’t S + have + P2 + (O)?

Thời hiện tại tiếp diễn: Dùng để
Chỉ một việc đang xảy ra ngay lúc nói chuyện/hiện hành.

Ví dụ: I am reading an English book now.

Chỉ việc xảy ra trong tương lai (khi có trạng từ chỉ tương lai).

Ví dụ: I am going to call on Mr. John tomorrow.

I am meeting her at the cinema tonight.

+ Công thức:

Khẳng định

S + be + V-ing + (O) ———–

S + be (To be) + V-ing:

I am dancing.

We/they/you are dancing.

He/she/it is dancing.

S: chủ ngữ (chủ từ)be: is, are, am (tuỳ các ngôi – thứ)

V-ing: động từ + đuôi ing

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + be + not V-ing + (O)

Nghi vấn

Be + S + V-ing + (O)?

+ V-ing (Doing): Động từ +ING) visiting going, ending, walking, …

Nếu động từ có E câm ở cuối , ta bỏ E đi rồi mới thêm ING:

work – working

drink – drinking

Nếu động từ ở cuối có phụ âm, và trước phụ âm mà có một nguyên âm, ta phải gấp đôi phụ âm rồi mới thêm ING:

cut – cutting

run – running

Nếu động từ có IE ở cuối , ta đổi IE thành Y rồi mới thêm ING

tie – tying

die – dying

lie – lying

Thì quá khứ tiếp diễn: Dùng chỉ một việc đang diễn tiếp trong quá khứ

Ví dụ: They were singing in this room at 10.p.m yesterday.

While I was walking on the street, I met my girl friend.

When I came, they were singing.

+ Công thức:

Khẳng định

S + be + V-ing + (O) ———–

S + be (To be) + V-ing:

I am dancing.

We/they/you are dancing.

He/she/it is dancing.

S: chủ ngữ (chủ từ)be: was, were (tuỳ các ngôi – thứ)

V-ing: động từ + đuôi ing

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + be + not V-ing + (O)

Nghi vấn

Be + S + V-ing + (O)? ——————-

+ V-ing (Doing): Động từ +ING) visiting going, ending, walking, …

Nếu động từ có E câm ở cuối , ta bỏ E đi rồi mới thêm ING:

work – working

drink – drinking

Nếu động từ ở cuối có phụ âm, và trước phụ âm mà có một nguyên âm, ta phải gấp đôi phụ âm rồi mới thêm ING:

cut – cutting

run – running

Nếu động từ có IE ở cuối , ta đổi IE thành Y rồi mới thêm ING

tie – tying

die – dying

lie – lying

Thời tương lai tiếp diễn: chỉ một việc sẽ xảy ra trong một thời gian nhất định ở tương lai, hoặc khi một việc khác xảy ra

Ví dụ: I shall be working hard tomorrow morning.

By the time next week, we will be learning English.

+ Công thức:

Khẳng định

S + will be + V-ing + (O) N.B:

I will be dancing.

We/they/you will be dancing.

He/she/it will be dancing.

S: chủ ngữ (chủ từ)V-ing: động từ + đuôi ing

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + will not be + V-ing + (O)

Nghi vấn

Will + S + be + V-ing + (O)? —————————

+ V-ing (Doing): Động từ +ING) visiting going, ending, walking, …

Nếu động từ có E câm ở cuối , ta bỏ E đi rồi mới thêm ING:

work – working

drink – drinking

Nếu động từ ở cuối có phụ âm, và trước phụ âm mà có một nguyên âm, ta phải gấp đôi phụ âm rồi mới thêm ING:

cut – cutting

run – running

Nếu động từ có IE ở cuối , ta đổi IE thành Y rồi mới thêm ING

tie – tying

die – dying

lie – lying

Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn: Dùng nhấn mạnh rằng một việc đã xảy ra, nhưng còn tiếp tục, không gián đoạn -kéo dài đến hiện tại.

Ví dụ: I have been waiting for you for nearly three hours.

I have been writing this essay for half an hour.

+ Công thức:

Khẳng định

S + have/has been + V-ing + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)V-ing: động từ + đuôi ing

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + have/has not + been + V-ing + (O)

Nghi vấn

Have/has + S +been + V-ing + (O)? (Have dùng cho các ngôi trừ các Ngôi thứ 3 số ít; Has dùng cho các ngôi thứ 3 số ít)

+ V-ing (Doing): Động từ +ING) visiting going, ending, walking, …

Nếu động từ có E câm ở cuối , ta bỏ E đi rồi mới thêm ING:

work – working

drink – drinking

Nếu động từ ở cuối có phụ âm, và trước phụ âm mà có một nguyên âm, ta phải gấp đôi phụ âm rồi mới thêm ING:

cut – cutting

run – running

Nếu động từ có IE ở cuối , ta đổi IE thành Y rồi mới thêm ING

tie – tying

die – dying

lie – lying

Thì quá khứ hoàn thành tiếp diễn: Dùng để chỉ một việc đã xảy ra trước một hành động quá khứ khác, và trong khi hành động quá khứ thứ 2 xảy ra, thì hành động quá khứ thứ nhất vẫn tiếp tục.

Ví dụ: When I was woken up, it had ben raining very hard.

When I came, they had been singing for more than two hours.

+ Công thức:

Khẳng định

S + had been + V-ing + (O)

S: chủ ngữ (chủ từ)V-ing: động từ + đuôi ing

O: tân ngữ

Chú ý:

“Câu” có thể có tân ngữ (O) hoặc không cần tân ngữ (Xem phần “Câu” trong Website này)

Phủ định

S + had not + been + V-ing + (O)

Nghi vấn